Met afwijkende mondgewoontes zijn gedragingen en/of bewegingen bedoeld die van negatieve invloed zijn op de gebidsstand, het spreken en slikken, het gehoor en de algemene gezondheid. Afwijkende mondgewoontes kunnen van organische en/of functionele oorzaak zijn. Organisch (stoornis van de werking van een orgaan) betekent b.v. dat een kind niet meer vrij door zijn neus kan ademhalen omdat er sprake is van vergroote neus-, en keelamandelen. Functioneel betekent dat het meer een gewoonte (habbit) is geworden. Denk hierbij aan intensief vinger-, en of duimzuigen waardoor het open mondgedrag in stand wordt gehouden en/of het spenen.
Symptomen van afwijkend mondgewoontes zijn open mondgedrag b.v.
Veel kinderen houden een te lange zuigbehoefte in staat b.v. om zich zelf te kunnen reguleren door te veel prikkels en stress en om veiligheid te ervaren. Vaak is het een beschermmechanisme. Samen kunnen we kijken op welke momenten het kind de zuigbehoefte nodig heeft en wanneer het zinvol is om ermee te stoppen. Dat is per kind en individu zeer verschillend. Als een kind te lang afwijkend mondgewoontes vertoont kan het zijn dat het niet meer door zijn neus ademt. Er wordt dus consequent door de mond geademd waardoor het kind sneller verkouden kan raken. Veel kinderen met open mondgedrag hebben ook vaak last van middenoorontsteking. Door de afwijkende lage tongpositie, de mondademhaling en de onvoldoende lipsluiting ontwikkelt het kind een afwijkend slikpatroon. Hierdoor wordt de tong tijdens het slikken niet meer goed tegen het gehemelte gebracht, waardoor de vorm van het gehemelte kan veranderen (b.v. te smal). De stand van de tanden kan insgelijks veranderen (ontstaan van een spleetje, open beet, kruisbeet). Bovendien kan een afwijkend slikpatroon invloed hebben op het middenoor en de buis van eustachius. De buis van eustachius vormt de verbinding tussen middenoorholte en keel-, en neusholte. Veel kinderen hebben dan last van middenoorontsteking. Het kan voorkomen dat ze in de cruciale fase (tussen de 1;6 jaar en 2;6 jaar) niet goed horen vanwege steeds terugkerende middenoorontstekingen. Dit heeft een negatieve invloed op leren spreken, de uitspraak en verstaanbaarheid van het kind.
Je kunt afwijkend mondgewoontes afleren door logopedie te volgen. Soms zijn er maar een aantal lessen nodig, afhankelijk van de leeftijd, motivatie en samenwerking van kind en ouder. Samen kijken we welke oefeningen nodig zijn voor jou of jouw kind. Bij kinderen geef ik vooral veel adviezen aan ouders en kijken we hoe we de oefeningen spelenderwijs kunnen intergreren in jullie dagelijks leven. Vaak worden de oefeningen niet zo zeer gezien als "oefenen" maar veel meer als een prachtig interactie moment tussen jou en je kind.
Op een speelse manier kan afwijkend mondgedrag al op jonge leeftijd worden afgeleerd. Tijdens mijn behandeling kijken we samen wat je nodig hebt om van de gewoonte af te komen, wat mogelijke triggers/prikkels zijn die het gedrag in stand houden. Samen stellen wij een behandelplan op met specifieke doelen passend bij de klacht en de leeftijd.
